Pomaga odnaleźć rozwiązanie problemu prawnego.
2006-07-28
Prowadzę firmę budowlaną. Zamówiłem u podwykonawcy wykonanie konstrukcji stalowej. Firma wykonała ją i dostarczyła w umówionym terminie. Okazało się jednak, że konstrukcja ma wady. Byłem przekonany, że mam miesiąc na zgłoszenie wad i przed upływem tego terminu od ich stwierdzenia zgłosiłem to wykonawcy, żądając usunięcia. Wykonawca odpowiedział, że moje uprawnienia z tytułu rękojmi wygasły, ponieważ powinienem zażądać usunięcia wad niezwłocznie po ich stwierdzeniu, a tego nie uczyniłem, wobec czego on nie ma już obowiązku usuwać je na własny koszt.
Czy wykonawca ma rację? Czy nie przysługują mi żadne inne uprawnienia wobec niego?
W tak przedstawionym przez Pana stanie faktycznym należy stwierdzić, iż firma, w której zamówił Pan wykonanie konstrukcji stalowych, rzeczywiście nie bedzie już miała obowiązku usunięcia wad wykonanego dzieła na zasadach rękojmii. Z czego to wynika? W tej sprawie mamy do czynienia z umową o dzieło pomiędzy dwoma przedsiębiorcami. Do umowy o dzieło stosuje sie odpowiednio przepisy o rękojmi za wady przy sprzedaży. I w przypadku umowy między dwoma przedsiębiorcami kupujący (zamawiającvy dzieło) traci uprawnienia z tytułu rekojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy (wykonanego dzieła) w czasie i sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy (wykonującego dzieło) o dostrzeżonej wadzie, a gdy wyszła ona na jaw później - niezwłocznie po jej wykryciu (art. 563 par. 2 Kodeksu cywilngo). Zatem, by skorzystać z uprawnień wynikających z rękojimi (żądania usunięcia wad, obniżenia ceny, odstąpienia od umowy) musiał Pan spełnić dwa warunki - zbadać niezwłocznie kiedy to było mozliwe odebrane zamówienie i niezwłocznie po dostrzezeniu wad powiadomic o tym klienta. Niezwłocznie oznacza - w pierwszym możliwym terminie, bez nieuzasadnionej zwłoki. Jak sam Pan twierdzi, był Pan przekonany, że ma na to miesiąc. Nistety było to mylne przekonanie, co wynika z przytoczonych przepisów. Zatem zgłoszenie wykonawcy wadliwości zamówionego dzieła po blisko miesiącu od dostrzeżenia wad nie można uznać za zgłoszenie niezwłoczne. Wobec tego rację ma Pana kontrachent, iz co do zasady utracił Pan uprawnienia z tytułu rekojmi, ponieważ - należy to powtórzyć - niezwłocznie po stwierdzeniu wad (a więc po maksymalnie kilku dniach) a nie po miesiącu powinien był Pan zgłosic to wykonawcy.
Uprawnienia z rękojmi dlatego obwarowane są tak restrykcyjnymi terminami, ponieważ rękojmia daje duże ułatwienia w dochodzeniu swych praw - przede wszystkim wystarczające jest stwierdzenie wady, nie ma obowiązku wykazywania, iż powstała ona z winy sprzedającego czy wykonawcy dzieła - na zasadach rekojmi ponosi on bowiem odpowiedzialnośc na zasadach ryzyka.
Jednakże powyższe nie oznacza, że nie przysługują Panu żadne inne uprawnienia w stosunku do kontrachenta, którego dzieło jest wadliwe. Przede wszystkim ponosi on odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych - czyli na podstawie przepisów kodeksu cywilnego regulujących odpowiedzialnośc za niewykonanie i nienależyte wykonanie umowy (art. 471 i nastepne kodeksu cywilnego). Odpowiedzialnośc ta jednakże w odróznieniu od rękojmi obwarowana jest dodatkowymi wymogami. Podstawowym warunkiem jest powstanie po Pana stronie szkody - w tej sprawie jest to oczywiste - za wynagrodzenie wypłacone wykonawcy otrzymał Pan produkt wadliwy, powstała więc po pana stronie szkoda w wysokości różnicy rzeczywistej wartości dzieła a wypłaconą przez pana należnością. Ponadto bedzie Pan musiał wykazać, iż szkodfa ta powstała w wyniku niezachowania przez wykonawcę należytej staranności. Upraszaczając - należy wykazać iż wada zamówionego dzieła wynika z jego nienależytego wykonania i w sposób zawiniony przez wykonawcę. Tym przede wszystkim odpowiedzialność odszkodowawcza różni sie od odpowiedzialności na zasadach rękojmi, przy rękojmi bowiem nie ma potrzeby wykazywać, iż wada powstała z winy wykonawcy. Przy odpowiedzialności odszkodowawczej jest to konieczne, przy czym wina jest tu opisana jako niezachowanie należytej staranności czyli tzw. niedbalstwo. W tej konkretnie sprawie niedbalstwem będzie np. wykonywanie zamówionej konstrukcji w sposób odbiegający od powszechnie stosowanych norm, z użyciem niewłaściwych materiałów, niewłaściwych technologii itp.
Może więc Pan po wykazaniu powyższych okoliczności dochodzic od wykonawcy np. usunięcia przez niego i na jego koszt tych wad, ewentualnie stosownego obniżenia wynagrodzenia. Ponadto niezaleznie od tych uprawnień może Pan domagac się od swojego wpodykonawcy naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki w dostarczeniu niewadliwego dzieła. Jeżeli np. stalowe konstrukcje, ktore Pan u niego zamówił miały służyć Panu do wykonania zamówienia na rzecz innego kontrachenta, a w związku z tym, że usunięcie ich wad spowodowało, że został Pan np. obciążony przez swojego kontrachenta karą umowną za opóźnienie, może Pan domagac sie odszkodowania od podwykonawcy, oczywiście jeżeli ta zwłoka była przez niego zawiniona, o czym była mowa powyżej.
rękojmia · należyta staranność · wady · odpowiedzialność odszkodowawcza · odszkodowanie ·