Pomaga odnaleźć rozwiązanie problemu prawnego.
2006-08-23
Moja Ciocia (siostra mojej Mamy) wraz ze swoim mężem chce mi przekazać jako darowiznę swoje mieszkanie o wartości około 120 tysięcy złotych. Jaki obowiązuje mnie w tym przypadku podatek (jaka będzie jego wysokość)? Czy można uniknąć (wybrać inną formę przekazania mieszkania) płacenia podatku od darowizny? (np przekazanie w postaci spadku)? Ja już posiadam jedno mieszkanie spółdzielcze za które spłacam kredyt.
W takiej sytuacji, przy zachowaniu pewnych warunków, korzystniejsze (od strony podatkowej) będzie nabycie własności mieszkania w drodze dziedziczenia.
Wynika to z tego, że przepisy ustawy o podatku od spadku i darowizn, przy nabywaniu własności np. mieszkań przewidują odrębny sposób wyliczania podstawy opodatkowania – bardzo korzystny dla podatników. Polega to na tym, że do podstawy opodatkowania nie wlicza się ich wartości do łącznej wysokości nie przekraczającej 110m2 powierzchni – powodować to będzie że nabywanie mieszkań nie przekraczających tej powierzchni w ogóle nie będzie podlegało opodatkowaniu, a przy jej przekroczeniu – do podstawy będzie wliczona tylko wartość obliczona od nadwyżki powyżej 110m2.
Uzależnione to jest jednak od stopnia pokrewieństwa pomiędzy nabywającym nieruchomość mieszkaniową a darującym ją bądź spadkodawcą. I tak – przepisy te będą miały zastosowanie w przypadku zarówno darowizny i spadkobrania tylko jeśli miało to miejsce pomiędzy osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej czyli m. in. małżonkami, rodzeństwem, wstępnymi (dziećmi, wnukami itd.), zstępnymi (rodzicami, dziadkami itd.), teściami.
W przypadku natomiast II grupy podatkowej obejmującej m. in. zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków przepisy te znajdą zastosowanie tylko w przypadku nabycia własności nieruchomości mieszkaniowej w drodze spadkobrania.
Zatem w sytuacji opisanej w pytaniu, gdzie mamy do czynienia z osobami zaliczanymi do II grupy podatkowej – przedstawiony sposób liczenia podstawy opodatkowania możliwy będzie jedynie w przypadku dziedziczenia.
Jednakże konieczne do spełnienia są jeszcze inne warunki. Osoba uzyskująca nieruchomości mieszkaniowej nie może mieć własnego mieszkania – zarówno stanowiącego odrębną własność jak i spółdzielcze prawo do lokalu, chyba, że przekaże takie mieszkanie swoim zstępnym (dzieciom, wnukom itd.). Ponadto musi zamieszkiwać w nabytym mieszkaniu przez 5 lat licząc od momentu złożenia zeznania podatkowego, gdy już w nim mieszka bądź od momentu zamieszkania, gdy uczyni to w ciągu roku od złożenia zeznania.
Podsumowując – w opisanej w pytaniu sytuacji – skorzystanie z opisanych przepisów możliwe będzie tylko wtedy, gdy do nabycia własności mieszkania dojdzie w drodze spadkobrania (konieczne będzie sporządzenie testamentu), a ponadto osoba nabywająca przekaże posiadane mieszkanie spółdzielcze swoim zstępnym bądź odda je do dyspozycji spółdzielni i w nabytym mieszkaniu będzie mieszkać przez pięć lat.
Jeżeli warunki te nie zostaną zachowane – nabycie mieszkania czy to w drodze dziedziczenia czy darowizny będzie opodatkowane jednakowo na zasadach ogólnych. Wtedy podatek wyniesie około 12,7 tyś zł.
Gdyby natomiast zostały spełnione powyżej opisane warunki – mieszkanie przekazane byłoby w spadku, a nabywający je przekazałby posiadane mieszkanie spółdzielcze na rzecz swoich zstępnych – podatek naliczany byłby tylko wtedy gdy mieszkanie to powierzchnią swoja przekraczałoby 110m2 i tylko od wartości nadwyżki ponad ten metraż, co byłoby dużo bardziej korzystne.